Typisch Nederlands:
de doorzonwoning
Typisch Nederlands, de luistertraining waar we met een historische blik en een vleugje humor kijken naar alles wat ons kikkerlandje zo uniek maakt. Vandaag duiken we in een fenomeen dat zó gewoon is dat je het bijna niet zou opmerken: de doorzonwoning. Efficiënt, licht, ruimtelijk – en tegelijkertijd oersaai. Of toch niet?
Deze huizen zijn het decor geweest van generaties Nederlanders. Hier werden boterhammen met pindakaas gegeten, verjaardagen in een kringetje gevierd met worst en kaas, en burenruzies uitgevochten over te hoge heggen. Maar achter die schijnbaar simpele gevels schuilt een verhaal over wederopbouw, woningnood en een revolutionaire manier van bouwen die Nederland voorgoed veranderde.
Ontdek de geschiedenis van de doorzonwoning en voel je thuis in deze luistertraining!
De doorzon-
woning
11:29
Mindmap
Deze mindmap heeft alles in huis over de doorzonwoning.
Handig om bij de hand te houden of wat notities te maken.
KENNISCHECK
Wil je snel je kennis checken?
Beantwoord dan de vragen en kijk wat jij weet.
KENNISSSNACK
Het woonerf is een typisch Nederlands fenomeen. Dit concept, dat voetgangers en spelende kinderen centraal stelt, werd ontwikkeld als reactie op de toenemende verkeersdruk en de behoefte aan leefbare woonomgevingen. Maar wat maakt een woonerf zo bijzonder?
In de jaren zestig introduceerde de Nederlandse stedenbouwkundige Niek de Boer het idee van het woonerf in de wijk Emmerhout in Emmen. Het uitgangspunt was een woonomgeving waarin het verkeer ondergeschikt was aan de verblijfsfunctie. In de praktijk betekende dit dat woonerven smalle straten kregen, vaak zonder duidelijke stoepen of rijbanen, en dat auto’s te gast waren. Door deze inrichting werd de snelheid van gemotoriseerd verkeer vanzelf beperkt, waardoor kinderen veilig buiten konden spelen.
Het woonerf kreeg in 1976 een officiële juridische status, waarmee het concept breed kon worden toegepast in stadswijken. In 1988 werd de term ‘woonerf’ vervangen door ‘erf’, om de toepassing te verruimen naar onder andere winkelgebieden en schoolomgevingen. Tegenwoordig bevindt ongeveer 20% van alle Nederlandse woningen zich in woonerfwijken.
Een woonerf is herkenbaar aan een specifiek blauw verkeersbord met daarop een huis, een auto en een volwassene met een spelend kind. Dit bord betekent dat er speciale verkeersregels gelden:
Het woonerf verschilt van een 30 km/uur-zone, waar wel aparte rijbanen en stoepen zijn. In een erf ligt de nadruk op een gedeelde ruimte, waarin de inrichting het gedrag van weggebruikers beïnvloedt. Een van de grootste voordelen van woonerven is dat ze kinderen de mogelijkheid bieden om buiten te spelen. Toch blijkt uit onderzoek dat steeds minder kinderen buitenspelen.
Het woonerfconcept heeft niet alleen in Nederland succes, maar wordt ook in andere landen toegepast. In Zwitserland bestaat bijvoorbeeld de ‘Begegnungszone’, een vergelijkbaar model met een maximumsnelheid van 20 km/uur. In Canada wordt zelfs de term ‘woonerf’ overgenomen om verkeersluwe woonstraten te beschrijven.
Een mooie Nederlandse uitvinding die leefbaarheid, verkeersveiligheid en speelruimte combineert. En gelukkig staan de doorzonwoning ook als een huis in onze geschiedenis.
